Ngành Cá Tra Và Vai Trò Trong Xuất Khẩu Thủy Sản Việt Nam
Ngành cá tra là một trong những ngành chủ lực trong xuất khẩu thủy sản Việt Nam. Với lợi thế về điều kiện tự nhiên, hạ tầng nuôi trồng phát triển và kinh nghiệm lâu năm, Việt Nam hiện là quốc gia xuất khẩu cá tra lớn nhất thế giới, chiếm hơn 90% tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra toàn cầu. Cùng tìm hiểu rõ hơn trong phần tin tức ngành này nhé!
Nội Dung
Các thị trường chính của ngành cá tra
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), tính đến quý III/2024, kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 544 triệu USD, tăng 14% so với cùng kỳ năm trước. Lũy kế 9 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất khẩu cá tra đạt 1,46 tỷ USD, tăng 8%. Điều này cho thấy ngành cá tra đang phục hồi và tiếp tục duy trì triển vọng tích cực trong thời gian tới.
Xuất khẩu cá tra sang Mỹ
Mỹ hiện là thị trường nhập khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam. Trong 9 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu cá tra sang Mỹ đạt 240 triệu USD, tăng 23% so với cùng kỳ năm 2023. Theo các chuyên gia, sự khan hiếm nguồn cung cá rô phi từ Trung Quốc và lệnh cấm nhập khẩu thủy sản có nguồn gốc từ Nga đã tạo cơ hội cho cá tra Việt Nam mở rộng thị phần tại Mỹ.
Thị trường Trung Quốc
Trung Quốc là thị trường tiêu thụ cá tra lớn thứ hai của Việt Nam, tuy nhiên, trong thời gian gần đây, xuất khẩu sang Trung Quốc gặp nhiều thách thức do sự cạnh tranh gay gắt từ cá minh thái Nga. Bên cạnh đó, xu hướng chuyển dịch từ sản phẩm cá tra phi lê sang cá tra nguyên con có giá trị gia tăng thấp khiến kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc chưa thể bứt phá mạnh mẽ.
Mời bạn xem thêm
Thị trường châu Âu (EU)
Xuất khẩu cá tra sang EU vẫn chưa thực sự phục hồi mạnh mẽ do sự cạnh tranh từ các loại cá thịt trắng khác như cá tuyết và cá rô phi. Tuy nhiên, nếu các doanh nghiệp tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm, áp dụng các tiêu chuẩn nuôi trồng bền vững như ASC, GlobalGAP, có thể cải thiện sức cạnh tranh tại thị trường này.
Giá cá tra nguyên liệu và diễn biến sản xuất
Trong tháng 9/2024, giá cá tra nguyên liệu dao động khoảng 26.400 đồng/kg, giảm so với mức 28.900 đồng/kg vào tháng 8 nhưng vẫn ở mức tương đối cao so với các giai đoạn trước đó. Dù giá có sự biến động, sản lượng cá tra nguyên liệu tại Đồng bằng sông Cửu Long trong 9 tháng đầu năm 2024 đạt khoảng 1,03 triệu tấn, tăng 8,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Một trong những vấn đề ảnh hưởng đến sản xuất cá tra là điều kiện thời tiết bất lợi và dịch bệnh, khiến tỷ lệ hao hụt trong ao nuôi cao. Tuy nhiên, với việc áp dụng các mô hình nuôi công nghệ cao như Biofloc, nuôi tuần hoàn nước RAS, các hộ nuôi đã cải thiện đáng kể năng suất và chất lượng cá tra thương phẩm.
Triển vọng thị trường cá tra Việt Nam trong năm 2025
Những yếu tố hỗ trợ tăng trưởng
Theo các chuyên gia, ngành cá tra Việt Nam sẽ tiếp tục duy trì triển vọng khả quan trong năm 2025 nhờ những yếu tố sau:
- Tăng trưởng xuất khẩu: Nhu cầu tiêu thụ cá tra tại Mỹ, Mexico, Brazil và Thái Lan vẫn tiếp tục gia tăng, tạo động lực cho xuất khẩu.
- Chuyển dịch cơ cấu sản phẩm: Các sản phẩm cá tra có giá trị gia tăng như cá tra tẩm gia vị, cá tra cắt khúc đông lạnh đang ngày càng được ưa chuộng tại nhiều thị trường.
- Ứng dụng công nghệ trong nuôi trồng: Việc áp dụng các tiêu chuẩn nuôi bền vững và cải tiến công nghệ chế biến giúp nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các thị trường nhập khẩu.
Thách thức đối với ngành cá tra
Dù có nhiều triển vọng tích cực, cá tra Việt Nam cũng đối mặt với một số thách thức lớn:
- Rủi ro chính sách từ Mỹ: Nếu Mỹ tăng thuế nhập khẩu thủy sản trong trường hợp ông Donald Trump tái đắc cử Tổng thống, điều này có thể ảnh hưởng đến giá trị xuất khẩu cá tra sang thị trường này.
- Cạnh tranh từ cá minh thái Nga và cá rô phi Trung Quốc: Cá minh thái Nga đang có lợi thế cạnh tranh về giá tại thị trường Trung Quốc, trong khi cá rô phi Trung Quốc vẫn chiếm ưu thế tại Mỹ.
- Dịch bệnh và biến đổi khí hậu: Ngành cá tra cần có các giải pháp kiểm soát dịch bệnh tốt hơn để giảm thiểu tỷ lệ hao hụt, đồng thời thích ứng với sự thay đổi của điều kiện môi trường.
Kết luận
Ngành cá tra Việt Nam đang có những bước phát triển tích cực với sự gia tăng sản lượng xuất khẩu, cải thiện chất lượng sản phẩm và mở rộng thị phần tại nhiều thị trường quan trọng. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, các doanh nghiệp cần tập trung vào nâng cao chất lượng sản phẩm, áp dụng công nghệ hiện đại và chủ động đối phó với các thách thức về chính sách thương mại, biến đổi khí hậu và dịch bệnh.
Với những nỗ lực từ phía doanh nghiệp, người nuôi và các cơ quan quản lý, ngành cá nước ngọt Việt Nam sẽ tiếp tục giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế, đóng góp quan trọng vào kim ngạch xuất khẩu thủy sản của đất nước.
