Phòng Bệnh Cá Tra Mùa Mưa: Giải Pháp Bảo Vệ Sức Khỏe Cá Hiệu Quả

Phòng bệnh cá tra mùa mưa là nhiệm vụ quan trọng đối với người nuôi, bởi đây là thời điểm thời tiết biến đổi thất thường, chất lượng nước ao nuôi dễ bị ảnh hưởng, tạo điều kiện cho nhiều mầm bệnh phát triển. Nếu không có biện pháp chủ động, cá tra rất dễ mắc các bệnh như gan thận mủ, xuất huyết, ký sinh trùng, viêm ruột… dẫn đến chết rải rác hoặc hàng loạt, gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các giải pháp phòng bệnh toàn diện, hiệu quả cho cá tra trong mùa mưa.

Tác động của mùa mưa đến sức khỏe cá tra

Trong mùa mưa, các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ pH, oxy hòa tan (DO) và độ kiềm thay đổi liên tục. Nước mưa lạnh và có tính axit sẽ làm giảm pH ao, rửa trôi các chất dinh dưỡng và mang theo tạp chất từ bên ngoài vào ao. Những biến động này làm cá tra bị stress, giảm đề kháng và dễ nhiễm các loại vi khuẩn, nấm, ký sinh trùng hoặc virus.

Các bệnh thường gặp trên cá tra vào mùa mưa

• Bệnh gan thận mủ: Gây sưng bụng, xuất huyết, gan thận bị hoại tử.
• Bệnh xuất huyết: Cá mất màu, da nhợt nhạt, chảy máu miệng, hậu môn.
• Bệnh viêm ruột: Cá bỏ ăn, phân trắng nhớt, bụng trướng.
• Bệnh do ký sinh trùng: Trùng bánh xe, trùng quả dưa, trùng mỏ neo… ký sinh trên mang, da và ruột cá.
• Nấm thủy mi và nấm mang: Phát triển mạnh khi nhiệt độ thấp và chất lượng nước xấu.

Biện pháp phòng bệnh cá tra mùa mưa

Quản lý môi trường nước hiệu quả

• Kiểm tra các chỉ số pH, DO, nhiệt độ, NH₃, NO₂ hằng ngày. Duy trì pH từ 6.5–7.5, DO > 4 mg/l, nhiệt độ ổn định 28–32°C.
• Sau những trận mưa lớn, bón vôi nông nghiệp (CaCO₃) với liều 2–3 kg/100 m² để trung hòa pH.
• Không để nước mưa, nước ruộng chảy trực tiếp vào ao vì dễ mang theo mầm bệnh và tạp chất.
• Thay nước định kỳ, loại bỏ bùn đáy, kết hợp với chế phẩm sinh học giúp giảm khí độc và ổn định hệ vi sinh.

Tăng cường sức đề kháng cho cá

• Bổ sung vitamin C (100–200 mg/kg thức ăn), vitamin E, tỏi, men tiêu hóa và khoáng vi lượng vào khẩu phần ăn hằng ngày.
• Tránh cho ăn quá mức khi thời tiết chuyển mưa, nên cho ăn vào buổi sáng khi trời quang đãng.
• Sử dụng thuốc phòng định kỳ theo hướng dẫn của kỹ sư thủy sản trong giai đoạn nhạy cảm.

Quản lý đàn cá và mật độ nuôi

• Không nuôi quá dày, đảm bảo mật độ hợp lý để giảm cạnh tranh thức ăn và oxy.
• Quan sát cá thường xuyên: Nếu thấy dấu hiệu như bỏ ăn, nổi đầu, phân trắng… cần xử lý kịp thời.
• Loại bỏ cá yếu, cá bệnh khỏi ao nuôi để tránh lây lan.

Một số lưu ý quan trọng

• Sau cơn mưa lớn, nên kiểm tra lại toàn bộ hệ thống thoát tràn, tránh hiện tượng nước chảy ngược gây ô nhiễm ao.
• Không sử dụng thuốc diệt khuẩn bừa bãi, có thể làm mất cân bằng hệ sinh thái nước.
• Nếu cần sử dụng thuốc phòng trị, hãy chọn loại an toàn cho cá và môi trường, có hướng dẫn rõ ràng.

Mùa mưa là giai đoạn nhạy cảm đối với sức khỏe cá tra, nhưng nếu người nuôi có kế hoạch phòng bệnh hợp lý và kiểm soát tốt môi trường thì hoàn toàn có thể hạn chế thiệt hại. Việc phòng bệnh hơn chữa bệnh, tăng cường sức đề kháng cho cá và giữ môi trường ổn định là chiến lược hiệu quả giúp cá phát triển khỏe mạnh, đảm bảo năng suất và chất lượng thương phẩm trong mùa mưa.