Cách phòng và trị bệnh trùng mỏ neo ở cá
Trùng mỏ neo (Lernaea spp.) là một loài ký sinh trùng dạng giáp xác nhỏ, thường bám chặt vào da, mang hoặc vây của cá. Chúng gây tổn thương mô, viêm nhiễm và làm suy giảm sức khỏe cá, đặc biệt là trong môi trường nuôi thâm canh.
Nội Dung
Nguyên nhân cá bị nhiễm trùng mỏ neo
- Môi trường nước ô nhiễm: Nước bẩn, tích tụ chất thải và mùn bã hữu cơ là điều kiện lý tưởng cho trùng mỏ neo phát triển.
- Thả giống không kiểm dịch: Cá giống nhiễm trùng có thể mang theo ký sinh trùng vào ao nuôi.
- Mật độ nuôi quá cao: Tạo điều kiện lây nhiễm nhanh chóng giữa các cá thể.
- Không xử lý ao trước vụ nuôi: Ao không được vệ sinh, không diệt trứng, ấu trùng ký sinh trùng trước khi thả cá.
Dấu hiệu nhận biết cá bị trùng mỏ neo
- Cá thường xuyên bơi lội không định hướng, ngứa ngáy, cọ mình vào vật thể.
- Trên thân cá có thể thấy các sợi trắng mảnh như râu dài thò ra khỏi da – đó là phần thân của trùng mỏ neo.
- Da cá trầy xước, viêm đỏ, đôi khi xuất hiện mủ.
- Cá ăn kém, gầy yếu, dễ chết nếu không điều trị kịp thời.
Xem thêm: EUS- Hội chứng lở loét ở cá
Phân bố và lan truyền bệnh
- Lernaea, trùng mỏ neo, là loại ký sinh trùng ngoại ký sinh trên da, vẩy, mang, hốc mũi, mắt và miệng của nhiều loài cá nuôi, bao gồm cá trắm, cá chép, cá trôi, cá rô phi và cá mè. Trong số cá cảnh, cá Koi, cá chép nhật, cá chép Koi, cá rồng và cá đĩa thường gặp phải ký sinh trùng này hơn là cá nước mặn. Ký sinh trùng mỏ neo thường xuất hiện trong tất cả các ao nuôi cá con, ao nuôi cá thịt và ao nuôi cá bố mẹ ở môi trường nước ngọt, cũng như trong các hồ và bể nuôi cá Koi, cá chép Koi, cá chép nhật, cá rồng, cá đĩa và nhiều loài cá nuôi và cá cảnh khác.
- Bệnh trùng mỏ neo có thể xảy ra quanh năm và có tỷ lệ lây nhiễm cao. Nhiệt độ từ 18-30 độ C là điều kiện thích hợp để trùng mỏ neo phát triển.
Cách phòng ngừa
Xử lý ao kỹ trước khi thả cá:
- Phơi đáy ao 5–7 ngày, bón vôi CaO (7–10 kg/100 m²).
- Dùng thuốc diệt ký sinh trùng (như KMnO₄) để diệt mầm bệnh trong nước.
Kiểm tra cá giống kỹ trước khi thả: Ngâm cá giống trong dung dịch thuốc tím hoặc formol nồng độ thấp để loại trừ ký sinh trùng.
Quản lý môi trường ao nuôi:
- Đảm bảo nước sạch, không ô nhiễm, thường xuyên thay nước, hút bùn đáy.
- Duy trì pH ổn định (6.5–8), oxy hòa tan > 4 mg/l.
- Không nuôi mật độ quá cao, tránh stress cho cá – điều kiện thuận lợi cho ký sinh trùng phát triển.
Cách Điều Trị Trùng Mỏ Neo
Dùng thuốc diệt ký sinh trùng:
- Formalin (formol) 25–30 ppm tắm cá trong 30–60 phút.
- KMnO₄ (thuốc tím): Liều 2–3 ppm toàn ao, tắm cá với nồng độ 10 ppm trong 20–30 phút.
- Diflubenzuron hoặc Trichlorfon theo hướng dẫn kỹ thuật để tiêu diệt ấu trùng ký sinh.
- Kết hợp sát trùng nước và bổ sung vitamin C, men tiêu hóa cho cá để tăng đề kháng.
- Cách ly cá nhiễm nặng, tránh lây lan sang các cá thể khỏe mạnh.
Lưu ý rằng việc áp dụng các biện pháp phòng trị và quản lý môi trường nước là cần thiết để giảm nguy cơ bị nhiễm trùng mỏ neo, tuy nhiên, nếu tình trạng bệnh kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, nên tìm sự tư vấn và hỗ trợ từ chuyên gia cá nuôi hoặc bác sĩ thú y.
Theo dõi canuocngot.vn để tìm hiểu về nhiều loại cá nữa nhé!
